Сяргей Дубавец

Як мілаваць?

Усё залежыць ад Джо!

Як эвалюцыя­наваць

Сёньня – апошняя частка “азбукі паводзінаў”, што некалькі месяцаў гучала на хвалях Радыё Свабода пад агульнай назваю “Як?” Як жыць, як любіць, як рабіць прамаўлялася не дзеля парады, а зь нязьменнай запытальнай інтанацыяй. Я насамрэч ня ведаю – як гэта ўсё адбываецца ў зьмененым часе і толькі спрабую разгледзець пэўныя заканамернасьці ў навакольным жыцьці. Зразумела, што ў кожнага свой досьвед, але людзі, якія жывуць у адну эпоху, верагодна маюць і нейкую супольную этыку. А ці эвалюцыянуюць этыка і сам чалавек адносна таго, якімі мы іх ведалі ў даўнейшыя часы ды ў кнігах клясыкаў?

Як дагаворваць?

Вядома, праўду часу можна выказаць і намёкам. Але праўда нашага часу абрываецца на паўслове поўных фраз. Яна не дагаворваецца.

Як чытаць?

У блаславёныя часы трэба чытаць пра акаянныя дні, каб не згубіцца ў часе й ня страціць арыентацыі ў гісторыі.

Як называцца?

Як перамагаць?

Як цікаваць?

Як выдаваць?

У 1995 годзе, калі “Наша Ніва” пераяжджала ў Менск, нехта параіў мне знайсьці “круцяля”. Газэта мелася з элітарнага месячніка ператварыцца ў папулярны тыднёвік. І таму быў патрэбны таленавіты прадусар-выдавец, які б, дзякуючы прыроднай інтуіцыі й сувязям, прывёў наша прадпрыемства да посьпеху.

Як сьвяткаваць?

Як шчыраваць?

Насуперак агульнаму ўяўленьню, шчырасьць – у памкненьнях, у працы, у змаганьні – не заўсёды заўважаецца і ўхваляецца іншымі. Бывае наадварот. Раздражняе, наструньвае, ятрыць. І тады думаеш – а можа, гэта й ня шчырасьць, а тое, што ты за яе выдаеш, – твая ўласная няздатнасьць быць адкрытым да іншых?

Як пікетаваць?

Дзеля чаго праводзяцца акцыі, якія ня маюць ніякага грамадзкага розгаласу й працягу?

Як талераваць?

Талеранцыя – цярпімасьць да таго, што табе не ўласьціва. Яна сканчаецца, калі страчваецца паразуменьне бакоў і адна праўда заступае на тэрыторыю іншай, калі пачынаецца гвалт. Вярнуць талеранцыю можна толькі праз перамовы бакоў і пацьверджаньне тэрытарыяльнай цэласьці адной і другой праўды.

Як сябраваць?

Самы загадкавы тып дачыненьняў – сяброўства.

Як варагаваць?

Калі ўжо варагаваць, дык адкрыта. Хоць лепей бы не варагаваць. Але заўсёды знаходзяцца людзі, якія бяз ворагаў жыць ня могуць.

Як прадбачыць?

Часта тое, што ты задумаў і рабіў, дзеля чаго траціў час і сілы, абяртаецца зусім іншым вынікам. Калі ня заўтра, дык праз сто гадоў.

“Як?” Тлумачальная запіска

Літоўскі прыяцель Імантас даводзіць мне, чаму ў Вільні здарыліся нядаўнія закалоты, чаму ў 1991-м людзі выйшлі бараніць парлямэнт, а надоечы ледзьве не разбурылі гэты сымбаль незалежнасьці й дэмакратыі.

Як мераць?

Расейская прымаўка “Сем разоў адмер – адзін адрэж” страціла сэнс. Калісьці даўно, у школе, дзе яе бясконца паўтаралі настаўнікі, здавалася, што сэнс ёсьць, а цяпер – не. Навошта мераць сем разоў?

Як адбыцца?

У школе я быў з тых вучняў, пра якіх настаўнікі кажуць: можа, але ня хоча.

Як дараваць?

Дараваньне – гэта паразуменьне бакоў, у выніку якога не застаецца крыўдаў. Табе могуць дараваць на словах, але крыўда застаецца ў сэрцы.

Як тусавацца?

Нашы сходы-зборкі-тусоўкі страцілі сваю дзівоснасьць.